Αδυναμία αξιοποίησης των κονδυλίων του ΕΣΠΑ φαίνεται πως παρουσιάζει το κράτος, δεδομένου ότι από το σύνολο των 24,3 δισεκατομμυρίων ευρώ για την περίοδο 2007-2013, μόλις τα 9,2 δισεκατομμύρια ευρώ, ήτοι το 37,95%, έχουν πέσει στην αγορά για την πληρωμή των δικαιούχων.
Έξι, είναι σύμφωνα με “Το Έθνος”, τα εμπόδια που κρατούν εγκλωβισμένα κονδύλια του ΕΣΠΑ ύψους 15 δισεκατομμυρίων ευρώ.
* Η αδυναμία των τραπεζών, λόγω της μη ολοκλήρωσης της διαδικασίας της ανακεφαλαιοποίησης, να χρηματοδοτήσουν μικρούς και μεγάλους επιχειρηματίες για να ξεκινήσουν τις δράσεις ή τα έργα τους με τις κοινοτικές ενισχύσεις.
* Ο μεγάλος αριθμός φορέων διαχείρισης του ΕΣΠΑ. Στο Γ’ ΚΠΣ ήταν 33 και από το 2007 μέχρι σήμερα έχουν ανέλθει στις 106 μαζί με τις τράπεζες.
* Η γραφειοκρατία στην έκδοση περιβαλλοντικών όρων απειλεί να τινάξει στον αέρα χιλιάδες έργα. Είναι χαρακτηριστικό ότι κατά μέσον όρο απαιτούνται τρία χρόνια για τις περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις.
* Οι χρονοβόρες αδειοδοτήσεις για την έγκριση κτιριολογικών μελετών έργων εκπαίδευσης. Για ένα δωδεκαθέσιο σχολείο χρειάστηκαν εννιά μήνες, ενώ θα μπορούσε να ανάψει το “πράσινο φως” μόλις σε έναν μήνα.
* Οι πολύμηνες διαδικασίες για την αδειοδότηση έργων από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο. Χρειαζόταν μέχρι και 110 μέρες.
* Οι δικαστικές εμπλοκές με τις απαλλοτριώσεις. Απαιτούνται 33 μήνες και όταν υπάρχουν προσφυγές στη Δικαιοσύνη οι μήνες αυξάνονται δραματικά.
Το αποτέλεσμα είναι η χώρα μας να κινδυνεύει να χάσει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ. Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι πριν από μήνες η ελληνική κυβέρνηση, σε συνεργασία με την Κομισιόν και την Task Force, είχε καταρτίσει λίστα με 181 έργα προτεραιότητας, για τα οποία παρακολουθείται η πορεία τους.
Από αυτά, τα 58 χρειάζονται επιτάχυνση, πέντε είναι σε κίνδυνο (μεταξύ αυτών και το Κτηματολόγιο), μόλις πέντε ολοκληρώθηκαν, ένα έργο ακυρώθηκε και 114 προχωρούν κανονικά. Η απορροφητικότητα του ΕΣΠΑ, δηλαδή τα κονδύλια που δεσμεύτηκαν για έργα που έχει γίνει η σύμβασή τους, ανέρχεται σε ποσοστό 69,97%. Βέβαια, όπως προαναφέρθηκε, το ποσοστό πληρωμών είναι 37,95%.
Μπλόκο στα έργα λόγω ρευστού
Η αδυναμία των τραπεζών να χρηματοδοτήσουν τα μεγάλα έργα και τις υπόλοιπες δράσεις δημιουργεί ένα ακόμα πρόβλημα. Εκτός από την εθνική και κοινοτική συμμετοχή που απαιτείται για την υλοποίηση ενός έργου, χρειάζεται και η ιδιωτική χρηματοδότηση. Ένας επιχειρηματίας, για να βρει τα απαραίτητα κεφάλαια, θα πρέπει να δανειστεί Ωστόσο, οι τράπεζες μετά το PSI (κούρεμα) δεν διαθέτουν τα απαραίτητα χρήματα για να προχωρήσουν στη δανειοδότηση.
Το αποτέλεσμα είναι να μην προχωρά κανένα από τα έργα που έχουν ενταχθεί στο ΕΣΠΑ. Ταυτόχρονα τα υπουργεία και οι υπόλοιπες αρχές δεν προκηρύσσουν δράσεις που έχουν έτοιμες. Ακόμη κι αν το κάνουν, η συμμετοχή ιδιωτών στα προγράμματα θα είναι ελάχιστη, καθώς οι περισσότεροι θα χρειαστούν και δάνεια εκτός από τις δημόσιες και κοινοτικές ενισχύσεις για να ξεκινήσουν τις δράσεις τους.
Όλοι περιμένουν την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και την εκταμίευση αυτής της δόσης από την τρόικα ώστε τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να μπορέσουν να ξεκινήσουν κανονικά τη λειτουργία τους. Μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία, τότε θα αρχίσουν οι δανειοδοτήσεις. Ένα από τα μεγάλα προβλήματα που έχουν προκύψει μάλιστα είναι το μπλοκάρισμα των μεγάλων έργων υποδομής και συγκεκριμένα των αυτοκινητοδρόμων.
Μέχρι το τέλος του μήνα, όπως έχει εξαγγείλει ο υπουργός Ανάπτυξης, Κωστής Χατζηδάκης, θα έχουν ολοκληρωθεί οι διαπραγματεύσεις δημοσίου και παραχωρησιούχων για τη χρηματοδότηση των μεγάλων αυτοκινητοδρόμων.
Τέσσερις μεγάλοι αυτοκινητόδρομοι (“Αιγαίου”, “Κεντρικής Ελλάδας”, “Ολυμπία Οδός” και “Ιόνια Οδός”) μπορούν να δημιουργήσουν άμεσα 30.000 θέσεις εργασίας και έμμεσα 50.000 με 60.000 στην Περιφέρεια. Στη συνέχεια οι δύο πλευρές με μία συμφωνία πλαίσιο θα μπορούν να πάνε στις τράπεζες και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (λόγω ΕΣΠΑ) ώστε έως το τέλος του χρόνου να έχει βρεθεί λύση για τα μεγάλα έργα.
