Ηταν λίγο πριν τις 3 το μεσημέρι, όταν ο ισχυρός σεισμός, μεγέθους 5.9 Ρίχτερ, χτύπησε τα βορειοδυτικά προάστια της Αθήνας, 18 χιλιόμετρα από το κέντρο της Αθήνας, με επίκεντρο στους πρόποδες της Πάρνηθας.
Με το πέρασμα της ώρας αποκαλύφθηκε το μέγεθος της καταστροφής
Μενίδι, Μεταμόρφωση, Ανω Λιόσια, Κάτω Κηφισιά, Ερυθραία, Περιστέρι, Νέα Φιλαδέλφεια, Πετρούπολη, Θρακομακεδόνες, Ελευσίνα ήταν οι περιοχές που χτυπήθηκαν περισσότερο. Οι πρώτες εκτιμήσεις έκαναν λόγο για 27 νεκρούς και εκατοντάδες τραυματίες, όμως η πραγματικότητα ήταν πολύ πιο τραγική.
Από τους συνολικά 143 νεκρούς, οι 79 ήταν σε έξι κτίρια και συγκεκριμένα 39 στη «Ρικομέξ», οκτώ στη «Φαράν», 16 στην πολυκατοικία της οδού Ψυχάρη στη Μεταμόρφωση, επτά στη μοιραία οικοδομή στην οδό Πίνδου της Νέας Φιλαδέλφειας, τρεις στο εργοστάσιο «Φιλοπλάστ ΕΠΕ» και έξι στο εργοστάσιο «ΒΙΟΚΥΤ».
Η «Ρικομέξ» είχε υποστεί σοβαρές ζημιές πριν το σεισμό από πυρκαγιά αλλά συνέχιζε να υπάρχει, ενώ η πολυκατοικία της Ν. Φιλαδέλφειας είχε ζημιές από το σεισμό του 1981 που καλύφθηκαν πρόχειρα. Παρότι τα κτίρια που κατέρρευσαν και στα οποία σημειώθηκαν θάνατοι ήταν 27, κατηγορίες απαγγέλθηκαν μόνο για έξι από τα κτίρια αυτά και μία κατοικία στα Ανω Λιόσια.
…Αναζητούνται ακόμη οι ένοχοι
Αλλά και στις περιπτώσεις που απαγγέλθηκαν κατηγορίες, οι κατηγορούμενοι τελικά αθωώθηκαν ή όπου υπήρξαν μικρές ποινές φυλάκισης, ασκήθηκαν εφέσεις. «Αθώοι» έγραψε η απόφαση του Μεικτού Ορκωτού Εφετείου Αθήνας, τον Ιούλη του 2007, για τη «Ρικομέξ». Το ίδιο έκρινε και η απόφαση για τη «Φαράν». Για δε τις πολυκατοικίες της Μεταμόρφωσης και της Φιλαδέλφειας, καθώς και τα εργοστάσια «Φιλοπλάστ» και «ΒΙΟΚΥΤ» οι υποθέσεις είτε δεν έφτασαν ποτέ στα δικαστήρια λόγω παραγραφής, είτε οι υπεύθυνοι καταδικάστηκαν με μικρές ποινές φυλάκισης, άσκησαν έφεση και πήγαν στα σπίτια τους.
Την ίδια ώρα, χιλιάδες άστεγοι προσπαθούσαν να συνεχίσουν τη ζωή τους στους καταυλισμούς που στήθηκαν την επομένη του σεισμού για την… προσωρινή στέγασή τους. Από τους 101 καταυλισμούς που στήθηκαν αρχικά, μέχρι το 2004 είχαν κλείσει μόλις 19.
Οι επιστήμονες στην πλειοψηφία τους συνέκλιναν στην άποψη ότι οι περισσότερες και μεγαλύτερες καταστροφές οφείλονταν σε σημαντικές παραλείψεις που αφορούσαν στον τρόπο κατασκευής των κτιρίων, τα υλικά κατασκευής και την απουσία ελέγχων.