Ο εκτυφλωτικός κόκκινος μανδύας του Ιησού μαγνητίζει το βλέμμα, ενώ η προσοχή μας συγκεντρώνεται στη ρωμαλέα και γαλήνια μορφή του Χριστού, που στρέφει το νεανικό και απολλώνιο πρόσωπό του προς τον ουρανό.
Ο νεαρός Αγιος Στέφανος και ο ηλικιωμένος Αγιος Αυγουστίνος ανακρατούν το σώμα του νεκρού ιππότη Οργκάθ, περίφρακτου μέσα στη βαρύτιμη στίλβουσα μαύρη ατσάλινη πανοπλία.
Οι λεπτομέρειες από τα έργα του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου είναι μόνο μια γεύση από το αφιέρωμα στον Γκρέκο (1541-1614) που παρουσιάζει η Εθνική Πινακοθήκη στην Εθνική Γλυπτοθήκη, δημιουργώντας ένα φανταστικό ψηφιακό μουσείο.
«Μεταφέροντας» στην Αθήνα τα πιο σημαντικά μνημειακά έργα του (στο Τολέδο και το Εσκοριάλ), που δεν μπορούν να ταξιδέψουν είτε λόγω μεγέθους είτε γιατί βρίσκονται σε ναούς και θρησκευτικά ιδρύματα, δίνει στον θεατή την ευκαιρία να απολαύσει τα έργα εκείνα που «λόγω μεγέθους και λειτουργικής θέσης τους μέσα σε μνημεία, σε εκκλησίες, σε μοναστήρια δεν μετακινούνται», όπως εξήγησε η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης, Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα.
Υψηλή ανάλυση
«Σκεφτήκαμε να απομονώσουμε κάποια πολύ σημαντικά έργα, να εξασφαλίσουμε την υψηλότερη σε ανάλυση φωτογράφησή τους και μετά να φροντίσουμε, με τη βοήθεια της πιο εξελιγμένης τεχνολογίας, να τα δούμε εδώ ζωντανά» πρόσθεσε. Τα εγκαίνια της έκθεσης «Ενα φανταστικό ψηφιακό μουσείο. Μνημειακά έργα του Γκρέκο στο Τολέδο και το Εσκοριάλ» θα πραγματοποιηθούν παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλου, στις 31 του μήνα.
Με τη βοήθεια της πιο εξελιγμένης ψηφιακής τεχνολογίας, ανασυντίθενται σύνολα που έργα τους είναι σήμερα διασκορπισμένα σε μουσεία και συλλογές ανά τον κόσμο. Με φωτογραφικό υλικό που παραγγέλθηκε ειδικά για το πρόγραμμα, ο θεατής απολαμβάνει μια οπτικοακουστική περιπλάνηση στα έργα. Απίστευτες λεπτομέρειες μας επιτρέπουν να εκτιμήσουμε τον οίστρο, τη ζωγραφική χειρονομία, τη σιγουριά και τον χρωματικό πλούτο του μεγάλου καλλιτέχνη.
Τα έργα προβάλλονται σε οθόνη διαστάσεων 4 x 6 μ., που επιτρέπει να τα δούμε στις φυσικές τους διαστάσεις. Παράλληλα λειτουργεί βίντεο γουόλ το οποίο μοιάζει με μία εγκατάσταση, αλλά και μία «στάση» μπροστά στα έργα του Γκρέκο της μόνιμης συλλογής της Πινακοθήκης. Το μέγεθος και η υψηλή ευκρίνεια («πέντε φορές μιας high definition ανάλυσης», όπως εξήγησε ο Μάκης Φάρος, υπεύθυνος για τον ψηφιακό σχεδιασμό) που προβάλλονται τα έργα υποβάλλουν τον θεατή. Εχει γίνει ειδικός σχεδιασμός για τη γεωμετρία του κτιρίου, από τον Γιώργο Παρμενίδη. Η παρουσίαση συνοδεύεται από κείμενα της Μαρίνας Λαμπράκη-Πλάκα, που αφηγείται η ίδια, κι επενδύεται με τη μουσική του Βαγγέλη Παπαθανασίου για τον Ελ Γκρέκο, που παραχωρήθηκε από τον συνθέτη, και με λειτουργική ισπανική μουσική της εποχής.
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΚΑΙ ΣΥΛΛΕΚΤΙΚΟ ΛΕΥΚΩΜΑ
Το πλαίσιο του αφιερώματος για τον Δομήνικο Θεοτοκόπουλο της Εθνικής Πινακοθήκης συμπληρώνουν το «Ημερολόγιο 2015» με αναλυτικό εισαγωγικό κείμενο της διευθύντριας, Μ. Λαμπράκη-Πλάκα, και πλούσια εικονογράφηση. Επίσης η Πινακοθήκη εξέδωσε πολυτελές επετειακό λεύκωμα σε 500 αριθμημένα αντίτυπα. Αποτελείται από ένα κουτί, διαστάσεων 50Χ35 εκ. επενδυμένο με κόκκινο μεταξωτό ύφασμα με την υπογραφή του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου σε χρυσοτυπία.
Μνημειακά έργα
Περιέχει 12 μνημειακά έργα του, τυπωμένα σε χωριστά φύλλα και ένα δίγλωσσο βιβλίο για τον Γκρέκο με πλούσια εικονογράφηση με κείμενα κι επιμέλεια Μαρίνας Λαμπράκη-Πλάκα. Συν τοις άλλοις, υπάρχει η περίφραξη του εργοταξίου του κεντρικού κτιρίου της Εθνικής Πινακοθήκης με έργα του Ελ Γκρέκο. Ενας τοίχος μήκους 70 μ και ύψους 2,60 μ. με εξαιρετικές εκτυπώσεις των πιο σημαντικών έργων του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου, «βάζοντας έτσι τον Γκρέκο μέσα στην πόλη, μέσα στον περίπατο του κόσμου», σύμφωνα με την κ. Πλάκα. Μάλιστα, η ίδια είπε ότι, μόλις ο καιρός το επιτρέψει, θα πραγματοποιήσει ξεναγήσεις για «να έλθει απλός κόσμος και να μάθει να ”διαβάζει” τα έργα που παρουσιάζονται εκεί». Τέλος, το κτίριο της Εθνικής Πινακοθήκης αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Οκτώβριο του 2016. Αυτή τη στιγμή γίνονται κάποιες στεγανοποιήσεις, ενώ σύντομα θα προκηρυχθεί διαγωνισμός για τον νέο όροφο που θα δημιουργηθεί.
ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΚΑΡΑΛΗ
