Ακόμη και στην ηλικία των 60 ετών η διακοπή του καπνίσματος μπορεί να χαρίσει έως και πέντε επιπλέον υγιή χρόνια ζωής.
Η αντίληψη πως το κάπνισμα βλάπτει κυρίως τους νέους είναι παντελώς λανθασμένη. Ενας 60χρονος καπνιστής έχει υπερδιπλάσιο κίνδυνο να υποστεί έμφραγμα ή εγκεφαλικό από κάποιον συνομήλικό του, ο οποίος δεν καπνίζει ή έχει πάψει να καπνίζει αρκετά χρόνια πριν.
Οσοι έχουν διακόψει το κάπνισμα στα 40 τους, διατρέχουν στα 60 περίπου τον ίδιο κίνδυνο με όσους δεν έχουν καπνίσει ποτέ!
Τα παραπάνω προκύπτουν, μεταξύ άλλων, από μεγάλη μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στο έγκυρο επιστημονικό περιοδικό British Medical Journal. Πρόκειται για ανάλυση μίας σειράς μελετών που έχουν γίνει για το κάπνισμα, σε περισσότερους από 500.000 πολίτες από 15 ευρωπαϊκές χώρες και τις ΗΠΑ.
Μεταξύ αυτών, περιλαμβάνονται 9.863 Ελληνες, από τους οποίους οι 936 έχασαν τη ζωή τους από έμφραγμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο.
Σκοπός της μελέτης ήταν να επιβεβαιωθεί ότι το κάπνισμα αποτελεί έναν ισχυρό ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου για καρδιαγγειακά επεισόδια και θανάτους στις μεγαλύτερες ηλικίες.
Εκτίμηση
Η εκτίμηση επιβεβαιώθηκε πλήρως, καθώς από την ανάλυση των δεδομένων προέκυψε ότι οι 60χρονοι έχουν να κερδίσουν χρόνια και ποιότητα ζωής, διακόπτοντας έγκαιρα το κάπνισμα.
Οι καπνιστές διατρέχουν διπλάσιο κίνδυνο να χάσουν τη ζωή τους από έμφραγμα και μιάμιση φορά μεγαλύτερο κίνδυνο από εγκεφαλικό επεισόδιο, σε σύγκριση με όσους δεν καπνίζουν. Στην περίπτωση που αυτό μετρηθεί με έτη ζωής, επισπεύδουν κατά πεντέμισι χρόνια τον θάνατό τους με την επιβλαβή αυτή συνήθεια.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι καρδιαγγειακές παθήσεις αυξάνονται με την ηλικία και είναι κρίσιμο να υπάρξει πρόληψη και στους πιο ηλικιωμένους.
Ποτέ δεν είναι αργά, καθώς ακόμη και στην τελευταία φάση της ζωής -σημειώνουν- η διακοπή του καπνίσματος μπορεί να είναι επωφελής.
Στον πληθυσμό των καπνιστών, ο κίνδυνος κυμαίνεται ανάλογα με τον αριθμό των τσιγάρων που καπνίζουν καθημερινά, αλλά και από το εάν διακόπτουν το κάπνισμα. Τα στοιχεία δείχνουν ότι η διακοπή του καπνίσματος σχετίζεται με επιπλέον μείωση του κινδύνου, ακόμη και στις μεγαλύτερες ηλικίες.
Πέντε χρόνια μετά τη διακοπή, ο κίνδυνος είναι μόλις 0,84 φορές μεγαλύτερος σε σύγκριση με τους μη καπνιστές, ενώ 20 χρόνια είναι μεγαλύτερος κατά μόλις 0,15 φορές.
Επένδυση ζωής
Πρόκειται, τελικά, για μία σημαντική επένδυση ζωής, καθώς σταματώντας το κάπνισμα για πέντε έως εννέα χρόνια, εξασφαλίζονται 1,34 επιπλέον έτη ζωής. Η έρευνα δείχνει πως -όσο μεγαλώνει ο χρόνος αποχής από το τσιγάρο- αυξάνονται και τα οφέλη για την υγεία.
Ο κίνδυνος θανάτου από καρδιαγγειακή νόσο εξαρτάται σε σημαντικό βαθμό και από το πόσο έγκαιρα θα γίνει αντιληπτή η αξία της πρόληψης. Το εύρημα αυτό καθιστά πολύ σημαντική την εκστρατεία ενημέρωσης, αλλά -λόγω των αντιλήψεων που ισχύουν σήμερα- είναι πολύ πιο δύσκολο να ευεργετηθούν οι ηλικιωμένοι από κάποια σχετική καμπάνια.
ΕΙΔΙΚΟΙ
Σε μεγαλύτερο κίνδυνο οι καπνίστριες
«Καμπανάκι» για τις επιπτώσεις του καπνίσματος στις γυναίκες κρούουν οι επιστήμονες που πραγματοποίησαν τη μελέτη. Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι καπνίστριες ηλικίας άνω των 60 ετών έχουν (για κάποιον λόγο) μεγαλύτερο κίνδυνο να υποστούν καρδιαγγειακό επεισόδιο από τους άνδρες καπνιστές.
Η μελέτη έδειξε ότι οι καπνίστριες εμφανίζουν κατά 25% μεγαλύτερη πιθανότητα να πάθουν στεφανιαία νόσο και 10% μεγαλύτερη πιθανότητα να υποστούν εγκεφαλικό σε σχέση με τους άνδρες. Οι ειδικοί δεν είναι σε θέση να πουν εάν αυτό οφείλεται ή όχι σε βιολογικά αίτια.
Κατά καιρούς, έχουν ενοχοποιηθεί τόσο βιολογικοί λόγοι, όσο και ο τρόπος με τον οποίο καπνίζουν οι γυναίκες. Εικάζεται ότι λαμβάνουν μεγαλύτερη ποσότητα καρκινογόνων και άλλων τοξικών ουσιών από τον ίδιο αριθμό τσιγάρων σε σχέση με τους άνδρες.
Μελέτες
Παλαιότερες μελέτες, ωστόσο, έχουν δείξει το πόσο σημαντική είναι για το «αδύνατο φύλο» η απόφαση για έγκαιρη διακοπή της καπνιστικής συνήθειας. Γυναίκες που διακόπτουν το κάπνισμα μέχρι την ηλικία των 30 ετών εκμηδενίζουν τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου από νόσους που σχετίζονται με το κάπνισμα.
Μελέτη που έχει δημοσιευτεί στο έγκυρο επιστημονικό περιοδικό «Λάνσετ», έχει δείξει ότι όσες κάπνιζαν σε όλη τους τη ζωή πέθαναν μία δεκαετία νωρίτερα από αυτές που δεν άρχισαν ποτέ το κάπνισμα. Οσες το σταμάτησαν μέχρι την ηλικία των 30 ετών, έχασαν -κατά μέσο όρο- μόλις έναν μήνα ζωής. Οσες πήραν τη σωστή απόφαση μετά τα 40, έχασαν έναν χρόνο σε σύγκριση με όσες δεν κάπνισαν ποτέ. Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία, το 34% όσων καπνίζουν τακτικά στην Ελλάδα είναι γυναίκες.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΟΣ