Οι επιστήμονες απαντούν “όχι”, αλλά πολλοί αναρωτιούνται αν οι σεισμοί άνω των 7 Ρίχτερ στην Ιαπωνία και το Εκουαδόρ είναι τυχαίοι.
Σχετίζονται οι δύο μεγάλοι σεισμοί στην Ιαπωνία και το Εκουαδόρ;
“Όχι”. Οι δύο σεισμοί σημειώθηκαν σε απόσταση περίπου 9.000 μιλίων. Πρόκειται για πάρα πολύ μεγάλη απόσταση για να υπάρχει κάποια σχέση μεταξύ τους. Οι μεγάλοι σεισμοί μπορούν, και συνήθως αυτό συμβαίνει, να οδηγήσουν σε περισσότερους σεισμούς – αλλά μόνο στην ίδια περιοχή, ή κατά μήκος του ίδιου ρήγματος. Αυτοί είναι οι μετασεισμοί. Μερικές φορές ένας μεγάλος σεισμός μπορεί να συνδεθεί με ένα μικρότερο σεισμό που συνέβη νωρίτερα, που ονομάζεται προσεισμός. Στην περίπτωση του ιαπωνικού σεισμού, οι σεισμολόγοι πιστεύουν ότι αρκετοί σεισμοί γύρω στα 6 Ρίχτερ που συνέβησαν στην ίδια περιοχή την προηγούμενη ημέρα ήταν προσεισμοί για τον σεισμό του Σαββάτου.
Είναι παρόμοιοι, με κάποιους τρόπους, οι δύο σεισμοί μεταξύ τους;
Όχι ακριβώς. Ο σεισμός μεγέθους 7,8 στον Ισημερινό θα μπορούσε να θεωρηθεί μια κλασική περίπτωση μεγασεισμού, ένας τύπος που εντοπίστηκε για πρώτη φορά μέσα από το έργο του George Plafker, γεωλόγου στην αμερικανική Geological Survey, για τον μεγάλο σεισμό στην Αλάσκα το 1964. Ένας μεγασεισμός εμφανίζεται στα όρια όπου μία τεκτονική πλάκα του πλανήτη σύρεται κάτω από μία άλλη, μια διαδικασία που ονομάζεται καταβύθιση.
Στην περίπτωση του σεισμού του Εκουαδόρ σεισμό, η Νάζκα, μία μεγάλη ωκεάνια πλάκα, σύρθηκε κάτω από την Νότια Αμερική, μια ελαφρύτερη ηπειρωτική πλάκα, με ρυθμό περίπου δύο ίντσες το χρόνο. Πίεση συσσωρεύεται στα όρια, η οποία στη συνέχεια απελευθερώνεται ξαφνικά με τη μορφή ενός σεισμού. Επειδή τα όρια της περιοχής είναι συνήθως μεγάλα, οι μεγασεισμοί είναι πιο ισχυροί και περιλαμβάνουν τους δύο ισχυρότερους σεισμούς που έχουν μετρηθεί ποτέ με όργανα: τον σεισμό μεγέθους 9,2 Ρίχτερ το 1964 στην Αλάσκα και τον σεισμό στην παράκτια Χιλή το 1960, μεγέθους 9,5 Ρίχτερ.
Αν και έχουν υπάρξει πολλοί μεγασεισμοί στην Ιαπωνία – όπως αυτός στο Τοχόκου το 2011 που οδήγησε στην πυρηνική καταστροφή της Φουκουσίμα – ο σεισμός του Σαββάτου στο νησί Κιούσου στη νοτιοδυτική Ιαπωνία δεν ήταν μεγασεισμός. Αντίθετα, σύμφωνα με την γεωλογική έρευνα, ο σεισμός σημειώθηκε σε μικρό βάθος, μαζί ένα διαφορετικό είδος της ρήγματος – που ονομάζεται διάρρηξη διεύθυνσης- στην κορυφή της πλάκας της Ευρασίας, πάνω από κάθε ζώνη καταβύθισης.
Δύο μεγάλοι σεισμοί σε μία ημέρα δεν σημαίνουν ότι η σεισμική δραστηριότητα αυξάνεται;
Όχι. Η γεωλογική έρευνα, η οποία παρακολουθεί τους σεισμούς σε όλο τον κόσμο, αναφέρει ότι ο μέσος αριθμός των σεισμών ανά έτος είναι εξαιρετικά συνεπής. Για σεισμούς μεταξύ μεγέθους 7,0 και 7,9, υπήρξαν κάποια χρόνια με πάνω από 20 και άλλα με λιγότερους από 10, αλλά ο μέσος όρος, σύμφωνα με την έρευνα, είναι περίπου 15. Αυτό σημαίνει ότι γίνεται τουλάχιστον ένας τον μήνα, κατά μέσο όρο, και κατά τύχη, μερικές φορές δύο σεισμοί συμβαίνουν την ίδια ημέρα. (Επίσης, τυχαίο είναι το γεγονός ότι στον κόσμο μερικές φορές περνά πάνω από ένας μήνας χωρίς σεισμό άνω των 7 Ρίχτερ, όπως συνέβη μεταξύ της 27ης Ιουλίου και της 16ης Σεπτεμβρίου του περασμένου έτους).
Μερικές φορές φαίνεται ότι οι σεισμοί αυξάνονται σε συχνότητα, διότι, καθώς τα όργανα βελτιώνονται και όλο και περισσότεροι άνθρωποι καταλαμβάνουν περισσότερα μέρη του κόσμου, οι σεισμοί γίνεται πιο γνωστοί μέσα από τις ειδήσεις. Οι δύο σεισμοί το Σάββατο εμφανίστηκαν σε πυκνοκατοικημένες περιοχές, με μέσα ενημέρωσης και δίκτυα επικοινωνίας, κι έτσι βγήκε η είδηση γρήγορα και εύκολα. Αν κάποιος σεισμός είχε συμβεί στη μέση του ωκεανού, λίγοι άνθρωποι θα το είχαν προσέξει.
