Ο συμπολίτης μας γιατρός (χειρουργός, διευθυντής στη Β’ Χειρουργική κλινική του Νοσοκομείου “Ε.Α.Ν.Π. ΜΕΤΑΞΑ”) και δημοτικός σύμβουλος του Δήμου ΝΦ-ΝΧ με την παράταξη «Δύναμη Πολιτών», απαντά τόσο με την επιστημονική του ιδιότητα όσο και με την πολιτική του, στις επίκαιρες ερωτήσεις του εκδότη της εφημερίδας μας Βασίλη Βέττου:
Κύριε Κώστα Ντάτση, έναν χρόνο μετά ο SARS-CoV-2 παραμένει ο “αόρατος” και “έξυπνος” εχθρός;
Παραμένει «αόρατος» και καταστροφικός. Περισσότερο μεταδοτικός από την προηγούμενη χρονιά πιθανότατα λόγω μεταλλάξεων αλλά και ανεπαρκούς τήρησης των αναγκαίων μέτρων από εμάς.
Είστε αισιόδοξος για την έκβαση της αναμέτρησης με τον κορωνοϊό και για τη δημόσια υγεία στο μέλλον, ειδικά αν υπάρξουν και άλλες υγειονομικές κρίσεις;
Είμαι αισιόδοξος. Ο εμβολιασμός του πληθυσμού και η τήρηση των μέτρων προσωπικής προστασίας θα μας οδηγήσουν στην εποχή που και τις μάσκες θα βγάλουμε και θα αγκαλιαστούμε και θα φιληθούμε. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως πολλές μεταδοτικές αρρώστιες έχουν εξαφανιστεί λόγω των αντίστοιχων κάθε φορά εμβολιασμών. Και τότε υπήρχαν άνθρωποι δύσπιστοι όμως στο τέλος επικρατούσε η λογική. Στο μέλλον θα υπάρξουν και άλλες υγειονομικές κρίσεις άλλες ηπιότερες και άλλες σοβαρότερες από την πανδημία του COVID 19. Πάντοτε όμως η σύνθεση γνώσης, εμπειρίας, αλληλεγγύης, λογικής και συνεργασίας θα αντιμετωπίζει θετικά την εκάστοτε κρίση. Ίσως οι περισσότεροι έχουν μπουχτίσει από αυτή την ατέρμονη καθυστέρηση της «ελευθερίας» αλλά η τήρηση των μέτρων και η αυτοπειθαρχία σύντομα θα αποδώσουν καρπούς.
Ποιοι οι λόγοι της έξαρσης κρουσμάτων κορωνοϊού τις τελευταίες εβδομάδες παρά και τα συνεχόμενα lockdown;
Οι λόγοι έχουν να κάνουν αφενός με τον ιό και αφετέρου με μας (πολίτες αλλά και δομές κρατικές και διεθνείς). Ο ιός με τη βρετανική μετάλλαξη φαίνεται πως είναι περισσότερο μεταδοτικός. Μετάλλαξη ονομάζουμε οποιαδήποτε μεταβολή που μπορεί να συμβεί στο γεννητικό υλικό ενός οργανισμού.
Επίσης παρατηρούμε στο τρίτο κύμα μικρότερη αναλογία θανάτων σε σχέση με τα θετικά κρούσματα σε σύγκριση με το δεύτερο κύμα. Έχουν εμβολιασθεί οι μεγάλες ηλικίες και όταν νοσούν ίσως νοσούν ηπιότερα. Νοσούν μικρότερες ηλικίες άρα πιο ανθεκτικοί ασθενείς. Έχει αποκτηθεί μεγαλύτερη εμπειρία από τους επαγγελματίες της υγείας στην αντιμετώπιση της πανδημίας.
Σχετικά με τους παράγοντες που δεν έχουν να κάνουν άμεσα με τον ιό μπορούμε να παρατηρήσουμε κυρίως αρνητικά σημεία. Η πολιτεία δεν προετοιμάστηκε. Άρχισε ο πόλεμος και μετά άρχισε να ψάχνει που είναι τα βόλια. Στην Αττική έχει 2 βδομάδες που ξεκίνησε ο πόλεμος. Μέχρι τώρα είχαμε πρόβες παρέλασης γενικά. Υπήρχε ο χρόνος το καλοκαίρι να προετοιμαστούμε. Δεν έγινε. Εξάλλου στη χώρα μας τι προετοιμάζεται; Αναφέρομαι στην πολιτεία διαχρονικά και όχι μόνο στη συγκεκριμένη τωρινή κυβέρνηση. Ας προετοιμάζαμε τα νοσοκομεία και ας μην χρειαζόταν τελικά. Δεν θα πήγαινε όμως τίποτα χαμένο γιατί οι ελλείψεις στην υγεία προϋπήρχαν και ένα μέρος τους θα αντιμετωπιζόταν. Αυτή την ώρα η πολιτεία βαδίζει σε ένα τεντωμένο σκοινί. Από τη μία ο COVID και από την άλλη η οικονομική καταστροφή. Λεπτότατη η ισορροπία δυσκολότατες οι αποφάσεις. Μέχρι σήμερα έχουμε γείρει αρκετά άτσαλα άλλες φορές προς τη μία πλευρά και άλλες προς την άλλη. Τα lockdown του δεύτερου και περισσότερο του τρίτου κύματος δεν λειτούργησαν το ίδιο συνετά με αυτό του πρώτου κύματος. Πολλοί βρίσκουμε διάφορες δικαιολογίες για να μετακινηθούμε χωρίς ουσιαστικό λόγο. Άλλοι φοράμε τις μάσκες στο σαγόνι η κάτω από τη μύτη. Ακόμα και αυτοί, οι οποίοι τον Μάρτιο του 2020 είχαν αντιληφθεί τη σοβαρότητα του θέματος της προφύλαξης με τις μάσκες και την απολύμανση βρίσκονται ένα χρόνο μετά οι ίδιοι να χαλαρώνουν τις συμπεριφορές τους και να ξεφεύγουν των μέτρων.
Ο κόσμος έχει κουραστεί και είναι λογικό. Όμως όσο πιο πολύ χαλαρώνει ο καθένας ατομικά, τόσο δυσκολεύει η κατάσταση για το σύνολο της κοινωνίας αλληλένδετα.
Στα δημοτικά μας. Είστε ικανοποιημένος με τις ενέργειες της δημοτικής αρχής όσο αφορά την αντιμετώπιση σε τοπικό επίπεδο την πανδημίας και σύμφωνα βέβαια με τις διοικητικές αρμοδιότητες και τα εργαλεία που έχει ο Δήμος μας απέναντι στην υγειονομική παγκόσμια κρίση; Αν όχι, ποιες επιπρόσθετες ενέργειες πιστεύετε ότι θα έπρεπε να έχει κάνει στο βαθμό που της αναλογεί;
Ο Δήμος μας είναι πολύ πιο μικρός συγκριτικά με το μέγεθος της χώρας. Αυτό σημαίνει πως και πιο ευέλικτος είναι και συμβουλές προς τους δημότες μπορεί να δίνει έγκαιρα. Αν περιμένει το δυσκίνητο κράτος να αποφασίσει ίσως χάνεται χρόνος. Δεν έχει διοικητικές αρμοδιότητες επιβολής σε πολλούς τομείς. Να συμβουλεύσει όμως και μπορεί και επιβάλλεται. Έχει τη δυνατότητα να οργανώνει δράσεις και να προσανατολίζει τους πολίτες με απώτερο στόχο φυσικά την προστασία των πολιτών και το υποδειγματικό «πέρασμα» της πόλης από την πανδημία. Σίγουρα στο θέμα του ιού δεν χωρούν αντιπαλότητες και κριτικές σε τοπικό επίπεδο, αυτό που χρειάζεται η πόλη είναι τον Δήμο ενωμένο προς το κοινό καλό. Παράδειγμα πριν την εξαγγελία του πρώτου lockdown θα μπορούσε να συμβουλεύσει για γήπεδα και εκκλησίες να λειτουργήσουν με παρόντες τους ελάχιστα εμπλεκόμενους. Δεν το έκανε γιατί ήταν μάλλον αντιπολιτευτική τρικλοποδιά. Συγχρόνως οι παιδικές χαρές, οι υπαίθριοι αθλητικοί χώροι κλπ παραμένουν ουσιαστικά ανοικτοί. Στην αρχή της πανδημίας με τα ελάχιστα κρούσματα στην πόλη μας, πολλοί τοπικοί παράγοντες διαλαλούσαν πως οι ενέργειες τους είχαν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Μακάριοι οι πλούσιοι τω πνεύματι. Σήμερα με το ίδιο σκεπτικό οι ίδιοι παράγοντες λογικά θα πρέπει να ζητούν να τους μεμφόμαστε καθώς τα κρούσματα είναι πάρα πολλά Είναι στην αυλή μας. Όποιος καρπώνεται αλλότριες επιτυχίες πρέπει να υιοθετεί και τις αλλότριες αποτυχίες. Αρκετοί από τους δημοτικούς άρχοντες συμπολίτευσης και αντιπολίτευσης δεν δίνουν το αρμόζον παράδειγμα και εντός και εκτός Δήμου και εντός και εκτός οθόνης. Το πρόβλημα ήταν και είναι παγκόσμιο. Ο κάθε Δήμος ας ασχολείται με αυτά που έχει στα αλήθεια την αρμοδιότητα. Κατά τη γνώμη μου ο Δήμος πρέπει να διεκδικεί περισσότερα μοριακά τεστ για τους δημότες και τους εργαζόμενους στην πόλη μας. Να απαιτεί από τις επιχειρήσεις της περιοχής να ελέγχουν με τεστ τους εργαζόμενους. Να απαιτεί από την πολιτεία να προηγούνται στον εμβολιασμό οι υπάλληλοι των supermarkets και όλων των επιχειρήσεων και λοιπών καταστημάτων που έχουν επαφή με το κοινό. Επίσης να προηγηθούν όλοι οι εκπαιδευτικοί στην περίπτωση που θα ανοίξουν τα σχολεία. Αμέριστη βοήθεια στους πληττόμενους από την πανδημία με σύνθεση και συντονισμό Δήμου και Κοινωφελούς Επιχείρησης και όχι ξεχωριστά η ακόμα με αδυνάτισμα της λειτουργίας της κοινωφελούς. Εκείνο που πάντως με ξεπερνά είναι πως ένα συγκεκριμένο στέλεχος της διοίκησης έπρεπε να υπογράφει για να κάνει κάποιος μοριακό τεστ σε συγκεκριμένο ιδιωτικό εργαστήριο, αντί να οργανωθεί και να υλοποιηθεί μαζικός έλεγχος. Τα ζητούμενα λοιπόν είναι διεκδίκηση, υλοποίηση αρμοδιοτήτων και το παράδειγμα μας.
Είστε ένας καταξιωμένος επιστήμονας με σημαίνουσα θέση σε ένα από τα μεγαλύτερα νοσοκομεία της χώρας μας και για δεύτερη συνεχόμενη θητεία εκλεγμένο –με υψηλά ποσοστά- μέλος του δημοτικού συμβουλίου της πόλης μας. – Πείτε μας για τους λόγους της ενασχόλησης σας με την τοπική πολιτική. – Επίσης, ποιες θεωρείτε ότι είναι οι παθογένειες του τοπικού πολιτικού μας σκηνικού που σε πολλές περιπτώσεις εμποδίζουν την εξέλιξη του δήμου μας και την καλυτέρευση της καθημερινότητας των δημοτών;
Το κύριο γνώρισμα του πολίτη είναι η συμμετοχή στην απονομή δικαιοσύνης και στην άσκηση εξουσίας σύμφωνα με τον Αριστοτέλη. Βρίσκομαι στην τρίτη θητεία μου στο Δημοτικό Συμβούλιο της πόλης μας. Με απασχολεί το πώς γίνεται η διοίκηση στην πόλη μας. Επίσης προσπαθώ με εξειδικευμένες γνώσεις και εμπειρίες μου να επηρεάσω τα της πόλης προς το καλύτερο για τον Φιλαδελφειώτη και τον Χαλκηδωνιώτη. Υπάρχουν λίγοι συμπολίτες που μου γράφουν πως ή γιατρός ή δημοτικός σύμβουλος. Η άποψη αυτών των συμπολιτών είναι σεβαστή, όμως σεβαστή είναι και η εντολή που μου δόθηκε στις εκλογές Αυτός είναι και ο λόγος που δεν επιδίωξα θέση με ενεργό ρόλο απασχόλησης. Στην περίπτωση αυτή θα έμπαινε σε κίνδυνο το λειτούργημα που ασκώ. Κάτι τέτοιο δεν το παζαρεύω. Αν στο μέλλον πάψω να χειρουργώ βλέπουμε…
Τώρα τι φταίει για την κατάσταση των δημοτικών πραγμάτων στην πόλη αλλά και στους περισσότερους Δήμους; Η παιδεία μας και η ανεπαρκής λειτουργία της Δημοκρατίας μέχρι τις μέρες μας. Αλλάζει αυτό;
Ναι αλλάζει με την ουσιαστική βελτίωση της παιδείας και τη λειτουργία αληθινής Δημοκρατίας. Και ποιος θα το κάνει αυτό:
Η νεολαία μας όταν συνειδητοποιήσει πως ο άνθρωπος είναι ον φύσει κοινωνικό και πολιτικό. Αυτός που μπορεί να ζήσει μακριά από τις ανθρώπινες κοινωνίες είναι είτε θηρίο είτε θεός (Αριστοτέλης).
Συνεπώς ο κάθε άνθρωπος όπως φροντίζει την τροφή του, την υγεία του και το σπίτι που ζει, την ίδια πρόνοια θα πρέπει να δείχνει και για το ευρύτερο περιβάλλον που βρίσκεται. Τι παθογένειες εντοπίζει στην καθημερινότητά του και τι μπορεί να αλλάξει και να βελτιώσει με γνώμονα την ποιότητα ζωής του ίδιου και κατ´ επέκταση των συμπολιτών του. Το σημαντικότερο είναι να δίνουμε την δέουσα προσοχή στο σύνολο του Δήμου και να στοχεύουμε στην συνολική εικόνα. Δράσεις σε πολλούς εάν όχι όλους τους τομείς που έχουν ανάγκη κι όχι να επικεντρωνόμαστε σε συγκεκριμένα θέματα που ενδιαφέρουν για οποιοδήποτε λόγο την εκάστοτε αρχή του Δήμου.
Τέλος, ως νοσοκομειακός γιατρός του ΕΣΥ που τον τελευταίο χρόνο μάχεται πάση δυνάμει και σε ασφυκτικές και αντίξοες συνθήκες για να σώσει ανθρώπινες ζωές από την «λαίλαπα» του κορωνοΐού, ποιο το μήνυμα που θέλετε να δώσετε στους συμπολίτες μας;
Όταν έχουμε διασχίσει κολυμπώντας το Αιγαίο λίγο πριν την ακτή δεν τα παρατάμε αλλά συνεχίζουμε να κολυμπάμε παρά την κόπωση μέχρι να βγούμε στη στεριά.
Όπως είπε και ο Μαχάτμα Γκάντι:«Να χάνεις την υπομονή σου σημαίνει να χάνεις τη μάχη…».