Στα άκρα έχει οδηγηθεί η σύγκρουση της κυβέρνησης με την τρόικα στο θέμα των πλειστηριασμών, ενώ το χάσμα μεταξύ της ελληνικής πλευράς και των πιστωτών διευρύνεται εάν συνυπολογισθούν οι απαιτήσεις των δανειστών για τις ομαδικές απολύσεις, τις αμυντικές βιομηχανίες αλλά και το δημοσιονομικό κενό. Τη στρατηγική που θα τηρήσει πλέον η Αθήνα τις επόμενες εβδομάδες, θα συζητήσουν Αντώνης Σαμαράς και Ευάγγελος Βενιζέλος σε νέα συνάντηση που θα έχουν τη Δευτέρα, ένα 48ωρο πριν από τη παρουσία του Πρωθυπουργό στο Κολέγιο Επιτρόπων στις Βρυξέλλες.
Οι εκπρόσωποι των δανειστών, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του «Εθνους της Κυριακής», σοκάρουν με την απαίτησή τους για την άρση της απαγόρευσης των πλειστηριασμών της κύριας κατοικίας και αδιαφορούν για τις επιπτώσεις σε όσους αδυνατούν να πληρώσουν τις δόσεις τους λόγω της οικονομικής ύφεσης: «Αμα θέλετε να κάνετε κοινωνική πολιτική, βρείτε καταλύματα σε όσους χάνουν τα σπίτια τους», φέρονται κατά τις πληροφορίες να είπαν οι Πολ Τόμσεν, Ματίας Μορς και Κλάους Μαζούχ στους υπουργούς Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα, Ανάπτυξης Κωστή Χατζηδάκη, υφυπουργό Θανάση Σκορδά και γενικό γραμματέα Καταναλωτή Γιώργο Στεργίου.
«Οι τράπεζες είναι υπό κρατικό έλεγχο και το Δημόσιο έχει το δικαίωμα να προστατεύσει αυτούς που έχουν πραγματικά ανάγκη» αντέτεινε η ελληνική πλευρά, στη διάρκεια μίας από τις τελευταίες συναντήσεις που πραγματοποιήθηκαν πριν από περίπου δέκα μέρες.
Η στιχομυθία αυτή, την οποία μετέφερε στο «ΕτΚ» αξιωματούχος που μετέχει στις διαπραγματεύσεις, δείχνει την ένταση των διαπραγματεύσεων αλλά και την τακτική που ακολουθούν οι δύο πλευρές σε μία προσπάθεια να υπερασπίσουν τις θέσεις τους. Ταυτόχρονα, αποκαλύπτει και την προκλητική στάση των εκπροσώπων των δανειστών αλλά και την περίεργη επιμονή τους να τορπιλίζουν… το κλίμα των συζητήσεων. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο διάλογος αυτός επιβεβαιώνεται και από πηγές της Κομισιόν.
Πριν από την ανταλλαγή αυτών των βαριών εκφράσεων είχε προηγηθεί η παράθεση επιχειρημάτων από τη μεριά της ελληνικής κυβέρνησης σχετικά με την αναγκαιότητα της διατήρησης των διατάξεων περί προστασίας της κύριας κατοικίας με βάση τα αντικειμενικά κριτήρια, στα οποία η ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης προχώρησε σε προσαρμογή τους προς τα κάτω. Σήμερα είναι μέχρι 450.000 ευρώ.
Το «Εθνος της Κυριακής» αποκαλύπτει ορισμένα από αυτά τα στοιχεία. Ενα στα 10 νοικοκυριά κατέχει στεγαστικό δάνειο για την κύρια κατοικία. Δηλαδή πρόκειται για 351.309 οικογένειες. Από αυτές εκτιμάται ότι περισσότερες από 84.000 (24%) αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στην πληρωμή, δηλαδή καθυστερούν τις δόσεις.
Εβαλαν όριο τα 100.000 ευρώ
Επίσης μόλις το 25% των 351.309 νοικοκυριών έχει κατοικία άνω των 111 τετραγωνικών και οι μισές οικογένειες απέκτησαν με δάνειο σπίτι αντικειμενικής αξίας κάτω των 140.000 ευρώ. Τρεις στους τέσσερις δεν έχουν δεύτερη κατοικία.
Ηταν ορισμένα από τα επιχειρήματα που χρησιμοποιούν τα δύο υπουργεία προκειμένου να αποδείξουν την αναγκαιότητα της μεταβατικής περιόδου μέχρι την πλήρη απελευθέρωση των πλειστηριασμών. Με άλλα λόγια υπάρχει μεγάλη ανάγκη της προστασίας της κύριας κατοικίας των φτωχών και μεσαίων νοικοκυριών, καθώς η ύφεση και η ανεργία έχει μειώσει τη δυνατότητά τους να ανταποκριθούν εγκαίρως στις υποχρεώσεις τους.
Η ελληνική πλευρά επιμένει στη θέση της για τριετή διατήρηση της προστασίας της κύριας κατοικίας από τους πλειστηριασμούς. Βάζει ως προϋποθέσεις την αντικειμενική αξία στα 150.000 ευρώ καθώς και τη δυνατότητα πληρωμής έστω ενός μέρους από τη δόση του στεγαστικού δανείου.
Επίσης η κυβέρνηση δέχεται ότι με την κατάργηση της δεύτερης διάταξης που απαγορεύει τους πλειστηριασμούς οποιουδήποτε ακινήτου για οφειλές έως 200.000 ευρώ αποκαλύπτονται δανειολήπτες που ενώ έχουν τη δυνατότητα να είναι συνεπείς δεν το κάνουν.
Η τρόικα αν κι έδειξε στην αρχή, όταν ήλθε πριν δέκα μέρες στην Αθήνα, ότι δέχεται να συζητήσει μεταβατική περίοδο για την προστασία της κύριας κατοικίας, γνωστοποίησε, την περασμένη εβδομάδα τη θέση της που προκάλεσε σοκ: Μόνο για ένα εξάμηνο να προστατεύεται η κύρια κατοικία με αξία μόλις 100.000 ευρώ κι εφόσον το εισόδημα δεν ξεπερνά τις 13.000 ευρώ.
Ο κ. Χατζηδάκης όταν ενημερώθηκε, λένε οι πληροφορίες, ενημέρωσε τον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά κι έδωσε εντολή στον κ. Στεργίου να απορρίψει την πρόταση και να στείλει εκ νέου τη θέση της ελληνικής πλευράς. Η τρόικα διατείνεται ότι ουδέποτε έθεσε ζήτημα της οριζόντιας άρσης της απαγόρευσης των πλειστηριασμών. Μιλά, λένε οι πληροφορίες, για την αλλαγή του σημερινού καθεστώτος που δεν ξεχωρίζει τους κακοπληρωτές από τους πραγματικά ευάλωτους.
Υποστηρίζει ότι ο νόμος Κατσέλη από μόνος του αρκεί για την προστασία της κύριας κατοικίας των οικονομικά αδύναμων. Και μάλιστα μετά τις τελευταίες τροποποιήσεις του καλοκαιριού όσοι υποβάλουν αίτηση στο ειρηνοδικείο κερδίζουν μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσής τους την παύση οποιουδήποτε καταδιωκτικού μέσου σε βάρος τους. Περίπου 80.000 έχουν υποβάλει αίτηση στον νόμο.
Ξορκίζουν και οι ελληνικές τράπεζες το «σφυρί»
Αν καταργούνταν η προστασία των ακινήτων από τους πλειστηριασμούς, οι τράπεζες δεν θα έβγαζαν στο… σφυρί κατοικίες ή ακίνητα.
Με την άρση της απαγόρευσης, λένε τραπεζικά στελέχη, θα ασκηθεί πίεση στους δανειολήπτες που έχουν περιορισμένα εισοδήματα, έτσι ώστε να ζητούν ρυθμίσεις. Με τον τρόπο αυτό θα εξυπηρετείται έστω και ένα ελάχιστο μέρος της μηνιαίας δόσης του στεγαστικού ή του καταναλωτικού τους δανείου.
Στην περίπτωση των επιχειρηματιών και των ιδιωτών που έχουν καταθέσεις ή/και υψηλά εισοδήματα και δεν πληρώνουν εκμεταλλευόμενοι τον νόμο της απαγόρευσης κατάσχεσης ακινήτων, θα εφαρμοστεί, σύμφωνα με πληροφορίες, σκληρή στάση από τις τράπεζες. Δηλαδή, οι τραπεζίτες σε αυτήν την περίπτωση θα είναι αμείλικτοι και θα προχωρούν σε κατασχέσεις, εφόσον τελικά αρθεί η απαγόρευση των πλειστηριασμών.
Οι μαζικές κατασχέσεις και οι πλειστηριασμοί θα ήταν καταστροφικοί για την αγορά ακινήτων, αλλά κυρίως για τους ισολογισμούς των τραπεζών, αναφέρουν πηγές, αφού θα έπρεπε να εγγράψουν σημαντικές ζημίες, οι οποίες θα επηρέαζαν σε μεγάλο βαθμό την κεφαλαιακή τους επάρκεια. Η αναπλήρωση των κεφαλαίων αυτών θα ήταν μία πολύ δύσκολη υπόθεση, δεδομένου ότι οι αγορές είναι κλειστές.
Ο «χάρτης»
Οι αριθμοί και το «άνοιγμα» από το 2009 έως σήμερα
Χρήσιμα συμπεράσματα για την αναγκαιότητα της προστασίας της κύριας κατοικίας των νοικοκυριών που έχουν πάρει στεγαστικό δάνειο κι έχουν βρεθεί σε δύσκολη θέση λόγω της οικονομικής ύφεσης, βγαίνουν από τα στοιχεία που διαθέτουν τα υπουργεία Οικονομικών και Ανάπτυξης αλλά και οι τράπεζες.
Σύμφωνα με αυτά, το πρώτο εξάμηνο του έτους τα καθυστερούμενα δάνεια είχαν ανέλθει στο 29,3% του συνόλου από μόλις 7,7% που ήταν το 2009. Περίπου 65 δισ. ευρώ είναι το συνολικό ποσό που αντιστοιχεί στα καθυστερούμενα δάνεια.
Οι καθυστερήσεις
Η έκρηξη των καθυστερήσεων σημειώθηκε από το 2010, οπότε άρχισαν οι επιπτώσεις της ύφεσης, με το ποσοστό να ανέρχεται στο 10,4%, να ανεβαίνει το 2012 στο 24,5% και σήμερα, όπως προαναφέρθηκε, να έχει εκτιναχθεί στο 29,3%. Το ποσοστό στα στεγαστικά εκείνων που δεν πληρώνουν είναι στο 24%, στα καταναλωτικά δάνεια πιο ψηλό, στα 43,8%, και στα επιχειρηματικά δάνεια στο 29,2%.
Η ακτινογραφία των δανειοληπτών έχει ως εξής:
Ενα στα 10 νοικοκυριά, με βάση τα στοιχεία του ΥΠΟΙΚ, κατέχει στεγαστικό δάνειο για την κύρια κατοικία του (351.309 νοικοκυριά).
Περισσότεροι από το 50% των δανειοληπτών έχουν κατοικία αντικειμενικής αξίας μικρότερης των 140.000 ευρώ.
Το 75% των δανειοληπτών έχουν κατοικία μικρότερη των 111 τ.μ.
Το 7% των δανειοληπτών έλαβε το δάνειο πριν από το 1995, το 55% την περίοδο 1995-2004, ενώ στην επόμενη 4ετία (2005-2008) έλαβε δάνειο το 35%. Μόνο 3% των δανείων έχουν ληφθεί μετά το 2008.
Τρεις στους τέσσερις δανειολήπτες δεν έχουν δεύτερη κατοικία.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΟΛΩΝΑΣ-ΕΘΝΟΣ
